F-16 Savaşan Şahin (İngilizce: Fighting Falcon), ABD yapımı, çok maksatlı, tek motorlu savaş uçağı.
Batı kökenli 2. Dünya Savaşı sonrası uçaklar içinde en çok üretileni F-16'lardır. Şu ana kadar yaklaşık olarak 4.200 adet üretilmiştir.[kaynak belirtilmeli] Bugün dünyada 24 ordu tarafından kullanılmaktadır.[3] F-16'lar günümüzde Amerikan Ordusu için değil, sadece ihracat için üretilmektedir.
F-16 General Dynamics tarafından tasarlanıp üretilmiş, daha sonra şirketin havacılık bölümünün Lockheed şirketine satılması sonucunda üretimi Lockheed firmasına geçmiştir. Bu firma daha sonra başka bir birleşme sonucu Lockheed-Martin ismini almıştır.
Türkiye'de üretimi ise TAI tarafından üstlenilmiştir.
F-16 çok amaçlı bir av-bombardıman uçağıdır. Silahlarını hava ve kara hedeflerine çok yüksek hassasiyetle sevk edebilir. F-16 nın yapımında F-15 ve F-111 gibi kendini ispatlamış uçakların teknolojilerinden yararlanılmıştır. F-16 güçlü radarı sayesinde alçaktan uçan uçakları bile tespit edebilir. F-16'nın manevra kabiliyeti çok yüksek ve atiktir. Bu da F-16'yı kullanımı zor uçaklar kategorisine sokar. F-16'da; Fly by wire, HUD, HOTAS, Glass Cockpit gibi sistemler de kullanılmıştır. F-16 çok dayanıklı bir uçaktır. Tam yüklü olarak yaklaşık 9G'ye dayanabilir.
Çok yönlü taktik ve avcı uçağı olan F-16 uçakları havadan havaya ve havadan yere savaş kabiliyetine sahiptir. F-16 C serisi tek kişilik F-16 D serisi ise çift kişiliktir. F-16 uçağında turbo fanlı tek motor mevcuttur. Hava alığı yere çok yakın olduğu için FOD alması çok kolaydır. Bu nedenle uçağın bulunduğu ve taksi yaptığı yerlerin en ufak maddelerden dahi arındırılması gerekir.
F-16 uçağının tek motorlu olması nedeniyle uçağa elektrik ve hidrolik takat gelmediği zamanlarda acil olarak takat sağlayan ünite (EPU) devreye girer. Bu sistemde yakıt olarak kullanılan Hidrazin insan vücuduna temas ettiğinde veya buharına maruz kalındığında sağlık açısından zararlı etkilere sahiptir. Bundan dolayı kaza/kırım olaylarda yada acil durumlarda uçağa yaklaşmadan önce uçağın sağ yan tarafında bulunan gösterge ve dedektörler iyice kontrol edilmeli, uçağa herhangi bir müdahelede bulunmadan önce EPU sistemi emniyet pimi takılarak ve pilot kabininden OFF edilerek devreden çıkartılmalıdır.
Türkiye'de F-16'lar [değiştir]
Türkiye'nin kullandığı F16'lar block 30, block 40, block 50 olup ; otuz tane block 50+ nın alınması onaylanmıştır.
F-16 uçakları Türk Hava Kuvvetleri envanterine girmiş, yüksek ve gelişmiş teknolojinin en son ürünlerindendir. Hava Kuvvetlerinde C ve D serisi kullanılmaktadır. C serisi tamamen av ve bombardıman görevleri için imal edilmiştir. D serisi ise hem savaş hem de eğitim amacıyla kullanılmaktadır.
Teknik özellikleri [değiştir]
- Uzunluğu: 14,80 metre
- Yüksekliği: 4,80 metre
- Kanat açıklığı: 9,80 metre
- Kanat alanı: 27,8m2
- Hızı: 2.475 km/sa (2 Mach )
- Boş ağırlık: 8.662 kg
- Ağırlık: 30.600 kilogram (Tam Yüklü)
- Menzil: 3.300 (kilometre ek yakıt deposu ile)
- İtki: Tek Motor 119KN (28000 lb)
- Motor türü: F-100-PW-220 veya F-110-GE-100
- Silah donanımı: 20 MM'lik top, 6 Havadan-havaya, Havadan-karaya füze (2 Sidewinder, 2 Sparrow, 2 Amraam)
En çok kullanan ülkeler [değiştir]
██ 50 adetten fazla F-16'ya sahip ülkeler ██ 50 adetten az F-16'ya sahip ülkeler ██ F-16 siparişi vermiş, verecek veya iptal etmiş ülkeler
- ABD: 1,300 adet
- Türkiye: 1500 adet (+30 sipariş)
- İsrail: 243 adet
- Mısır: 220 adet
- Güney Kore: 171 adet
- Yunanistan: 131 adet
Silah donanımı [değiştir]
İsrail donanmasında F-16 teknisyeni bir çavuş kanopiyi temizlerken
- Top
- Havadan Havaya Muharebe Füzeleri AAM
- Havadan Karaya Taaruz Füzeler AGM
- Gemi Taarruz Füzeleri
- Bombalar
- Ayrıca Nükleer Silah Olarak
Dış bağlantılar [değiştir]
|
